شناسایی انواع مختلف چوب و کاربرد آنها میتواند به شما کمک کند تا به بهترین شکل از چوبها استفاده کنید و در پروژههای خود به بازسازی کمتری نیاز داشته باشید. از آنجایی که چوب از درختان میآید و گونههای مختلفی از درختان وجود دارند، جای تعجب نیست که انواع بسیار زیادی چوب نیز تولید شوند.
ما در این مطلب قصد داریم انواع چوب و کاربرد آنها را بررسی کنیم و به توضیح مزایا و معایب هر کدام بپردازیم. در ادامه همراه وبلاگ تی تی وود باشید.
چوب زبان گنجشک
چوب زبان گنجشک از انواع چوبهای سبک است که در صورت جلا دادن، درخشندگی خاصی ارائه میدهد. این چوب ساختاری دانه باز و نسبتا سخت دارد. این درخت بومی مناطق معتدل اروپا، آسیا و آمریکای شمالی است. با انواع چوبهای رنگ روشن با الگوی دانهای مستقیم و برجسته و تراکم متوسط تا زیاد مشخص میشود.
چوب زبان گنجشک به دلیل تطبیقپذیری، دوام و مقاومت در برابر ضربه بسیار ارزشمند است. بنابراین انتخابی محبوب برای مبلمان، کفپوش، تجهیزات ورزشی (مانند چوب بیسبال) و کابینت محسوب میشود. همچنین این چوب میتواند رنگ را به خوبی حفظ کند و مانع لکهدار شدن آن شود. بنابراین این ویژگی بسیار ارزشمند است و به چوب ظاهری جذاب و ماندگار میدهد. چوب زبان گنجشک را میتوان به تنهایی در تولید MDF یا در ترکیب با سایر الیاف چوب استفاده کرد.
البته علاوه بر مزایای عنوان شده، این چوب معایبی هم دارد. چوب زبان گنجشک میتواند در فضای باز پوسیده شود. اگر این چوب با زمین تماس پیدا کند، دوام زیادی ندارد. همچنین چوب زبان گنجشک با وجود اینکه مقاومت خوبی در برابر پوسیدگی دارد، مقاومت آن در برابر حشرات کم است.
چوب بامبو
به طور کلی این چوب دارای رنگ طلایی غنی و ساختاری سخت است. از آنجایی که بامبو در برابر رطوبت نفوذ ناپذیر است، آن را میتوان همراه با بخش تزئینی یک آبنما یا برای کفپوش در حمامها، باغها و سایر مناطق مرطوب استفاده کرد.
چوب بامبو به ساقههای محکم و بادوام گونههای مختلف گیاه بامبو گفته میشود که به عنوان مصالح ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرد. بامبو یک منبع بسیار تجدیدپذیر است، زیرا بسیار سریعتر از چوبهای سخت رشد میکند و میتوان آن را در کمتر از 3 تا 5 سال برداشت کرد.
از مزایای دیگر چوب تزئینی بامبو میتوان به این اشاره کرد که به عنوان یک جایگزین سبز برای چوب در نظر گرفته میشود، زیرا سازگار با محیط زیست است و در مقایسه با چوب های سخت سنتی، ردپای کمتری از کربن را به جای میگذارد. چوب بامبو به دلیل استحکام و دوام، در کاربردهای مختلفی از جمله کفسازی، مبلمان، کابینت و حتی سازهها استفاده میشود. همچنین در تولید صنایع دستی و وسایل تزئینی به کار میرود، زیرا الگوهای دانهای منحصر بهفرد و تن رنگهای روشن، آن را به انتخابی محبوب برای زیباییشناسی تبدیل میکنند.
امروزه بیشترین چوب بامبویی که در فروشگاهها میبینیم، از چین تهیه میشوند که از نظر زیست محیطی دارای معایب زیادی هستند. محصولات نهایی معمولا از طریق دریا حمل میشوند که به دلیل انتشار گازهای گلخانهای و بخارهای خروجی، مضر هستند. این نکته یکی از مهم ترین دلایل عدم انتخاب ظروف آشپزخانه بامبو است.
چوب راش
چوب راش یکی از چوبهای سخت بادوام است که رنگ قهوهای مایل به قرمز و الگوی صاف و دانه ریز دارد. گاهی اوقات راش را در دمای بالا قرار میدهند تا رنگ قرمز ایجاد شود. این چوب بومی اروپا و آسیا است. چوب راش چوبی متراکم و سخت است که مقاومت بالایی در برابر سایش دارد و آن را به انتخابی محبوب برای مبلمان، کفپوش و کابینت تبدیل میکند.
این چوب همچنین به دلیل توانایی خود در نگهداری جزئیات شناخته شده است و آن را برای استفاده در قالبگیری، کندهکاری و سایر کاربردهای تزئینی، مانند کنسول چوبی ایدهآل میکند. علاوه بر این، چوب راش به دلیل خاصیت خمشی خود، گزینه مناسبی برای اقلام چوب خمیده و قطعات منحنی مبلمان محسوب میشود.
البته این چوب معایبی هم دارد، برای مثال رطوبت میتواند آن را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین نسبت به گرما و سرمای شدید حساسیت نشان میدهد. از طرفی، در بخشهای داخلی آن ساختاری گره مانند وجود دارد که باعث تغییر رنگ چوب میشود.
چوب صنوبر
این چوب و تیرههای آن در ایران با نامهای چوب تبریزی یا چوب سفید نیز شناخته میشود و به انگلیسی آسپن نام دارد. آسپن یک چوب سخت است که در شمال شرقی آمریکا رشد میکند، اما گاهی اوقات پیدا کردن آن دشوار است. با توجه به در دسترس بودن محدود آن، معمولا فقط برای پروژههای بسیار خاص استفاده میشود.
یکی از تخصصی ترین کاربردهای چوب آسپن، ساخت سونا است. چوب گرما را هدایت نمیکند و میتواند رطوبت را به خوبی تحمل کند. البته به دلیل این ویژگی، گاهی در تولید چوب کبریت نیز استفاده میشود. از طرفی برای ساخت مبلمان هم ایدهآل است، زیرا میتواند به کاهش چسبندگی کمک کند. این چوب همچنین بی بو و بدون مزه است که همین باعث میشود برای ساخت چاپستیک و ظروف آشپزخانه مناسب باشد. با تمام این مزایا باید بدانید که در مناطق مرطوب، چوب صنوبر موریانهپذیر است. همچنین به مرور زمان روی آن خط و خش ایجاد میشود.
چوب سدار
چوب سدار به چوب نرم از گونههای مختلف درختان خانواده سرو اطلاق میشود که بومی قاره آمریکا هستند. چوب سدار به دلیل رنگ متمایز قهوهای مایل به قرمز و همچنین مقاومت طبیعی در برابر پوسیدگی و آسیب حشرات، شناخته شده است.
این باعث میشود که برای استفاده در فضای باز، مانند عرشه، حصار، دیوارپوش و همچنین برای استفاده در داخل خانه، مانند کمدها و صندوقچهها مناسب باشد. زیرا به محفاظت از لباسها و سایر اقلام ذخیره شده در برابر حشرات کمک میکند. چوب سدار به دلیل ظاهر جذاب خود، با بافت ظریف، یکنواخت و الگوی دانههای مستقیم، انتخابی محبوب برای مصارف تزئینی محسوب میشود.
البته برای نجاری با چوب سدار، محدودیتهایی وجود دارند. برای مثال برای پرداخت نهایی چوب میتوان از روشهای مختلفی استفاده کرد، ولی رنگآمیزی آنها کمی محدودیت دارد. اگرچه چوب سدار برای پروژههای نجاری در فضای باز مناسب است، اما نمیتوان آن را یکی از مقاوم ترین چوب ها دانست؛ چون با تغییر فصل منبسط و منقبض میشود.
چوب گیلاس
گیلاس چوبی زیبا است که از درخت میوه گیلاس به دست میآید. این چوب در اوایل رنگ صورتی روشن دارد که به مرور زمان تیره شده و به رنگ قرمز تغییر میکند. چوب گیلاس گاهی اوقات میتواند دارای لک سیاه باشد که به طور طبیعی در طول زمان ایجاد میشود. بنابراین هنگام انتخاب چوب گیلاس، ممکن است به کمی زمان نیاز داشته باشید تا تمامی چوبها را با یکدیگر مطابقت دهید.
با اینکه میتوان در رنگ چوب گیلاس تغییراتی را ایجاد کرد، اما اکثر مردم حالت طبیعی آن را انتخاب میکنند و به آن یک پوشش محافظ شفاف میدهند تا زیبایی چوب و فرآیند طبیعی پتینه که با افزایش سن رخ میدهد، برجسته شود. بسیاری از مردم بر این باورند که چوب گیلاس بهترین چوب برای کنده کاری است، زیرا به اندازه کافی نرم است و به راحتی کنده میشود. اما در عین حال به قدری سخت است که بتواند شکل خود را حفظ کند. چوب گیلاس همچنین دارای رنگ زیبا و غنی است که آن را به انتخابی محبوب برای مبلمان و سایر وسایل تزئینی تبدیل میکند.
با اینکه معایب چوب گیلاس در برابر مزایای آن ناچیز است، اما باید از آنها اطلاع داشته باشید. این چوب در برابر رطوبت مقاوم نیست و در نتیجه برای ساخت مبلمان، میز و صندلی در فضای باز مناسب نیست. قیمت بالا نیز یکی دیگر از معایب آن محسوب میشود.
چوب افرا
به طور کلی چوب افرا دانههای مستقیم دارد و با الگوهای نامنظم مشخص میشود که میتواند شامل الگوهای چشم پرنده باشد. رنگ آن قهوهای روشن است که میتوان آن را با قهوهای مایل به قرمز رنگآمیزی کرد.
چوب افرا بسیار محکم و سنگین است و در برابر ضربه مقاومت بالایی دارد. پس از رنگ آمیزی، ظاهری سبک و تقریبا نیمه شفاف دارد. افرا درخت بومی کانادا است و یکی از سختترین گونهها محسوب میشود. این چوب معایب خود را دارد. به عنوان مثال، افرا خیلی پایدار نیست و به خصوص در هنگام پرداخت، بسیار مستعد آب رفتن است.
چوب بلوط
بلوط نوعی چوب سخت است که معمولا در آمریکای شمالی، اروپا و آسیا یافت میشود. به دلیل استحکام، دوام و ظاهر جذاب، انتخابی محبوب برای طیف وسیعی از کاربردها است. بلوط ایرانی نیز انواع مختلفی دارد و معمولا به رنگ قهوهای روشن و زیبا دیده میشود. البته تنوع رنگ این چوب نسبت به چوبهای دیگر بیشتر است و به رنگ عسلی و قهوهای ملایم با توناژ قرمز نیز یافت میشود.
بلوط چوبی سنگین و متراکم است که چگالی آن بین 720 تا 740 کیلوگرم در متر مکعب است و به دلیل مقاومت عالی در برابر پوسیدگی و آسیب حشرات شناخته میشود. بلوط به دلیل ظاهر جذاب و دوام خود به طور گسترده در صنایع مبلمان و کابینت مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین معمولا برای کفسازی و پانل سازی به کار میرود.
اگر بخواهیم به معایب چوب بلوط اشاره کنیم، باید بگوییم که این چوب بسیار سنگین است که کار با آن را کمی سخت میکند. اگر از وسایل تزئینی ساخته شده با چوب بلوط به خوبی نگهداری نکنید، به مرور دچار پوسیدگی و ترک خوردگی میشوند.
چوب کاج
کاج نوعی چوب نرم است که معمولا در آمریکای شمالی، اروپا و آسیا یافت میشود و در ایران هم میتوان انواع آن را مشاهده کرد. اگر به دنبال چوبی نسبتا ارزان و سبک هستید، کاج انتخاب خوبی به حساب میآید. زیرا جزو درختان با چوب نرم محسوب میشود و برای طیف گستردهای از کاربردها مورد استفاده قرار میگیرد.
کاج با رنگ زرد روشن تا قهوهای مایل به قرمز، با الگوی دانهای صاف و بافت ریز تا متوسط مشخص میشود. چگالی آن بین 350 تا 600 کیلوگرم در متر مکعب است و به دلیل سهولت کار و تطبیقپذیری معروف است.
کاج در محیطهای مسکونی و تجاری مختلفی استفاده میشود و به دلیل تطبیقپذیری، کارایی و ظاهر جذاب، به گزینهای محبوب برای پروژههای مختلف تبدیل شده است. ساخت مبلمان، کمد، درب، پنجره، کفپوش و دیوارپوش برخی از مهمترین کاربردهای چوب کاج محسوب میشوند. درجه سختی چوب کاج بالا است، ولی نسبت به چوب بلوط در مقابل فرسایش قدرت و دوام کمی دارد. از طرفی، این چوب به سادگی تو رفته و خراشیده میشود.
چوب ساج
چوب ساج از درختی با چوب سخت و متراکم به دست میآید و بومی جنوب و جنوب شرقی آسیا است. ساج در اصل به رنگ طلایی و بافت صاف خود شهرت دارد. این چوب قوی و بادوام است و در برابر شرایط آب و هوایی شدید و پوسیدگی غیرقابل نفوذ است.
برای قرنهای زیادی چوب ساج به دلیل عملکرد آن در شرایط آب و هوایی شدید، به عنوان مصالح ساختمانی ارزشمند برای صنایع دریایی در نظر گرفته میشد. علاوه بر این، برای مبلمان فضای باز و روکش داخلی و کفپوش استفاده میشود. همچنین برای پارکت، کندهکاری، آستر و پوشش فضاهای خارجی نیز به کار میرود. در ضمن، این چوب انتخابی محبوب برای ساخت انواع کاسه چوبی است. با تمام این موارد، باید بدانید که چوب ساج یکی از کمیابترین و گرانترین چوبها در بازار جهانی به شمار میرود.
چوب اکالیپتوس
این چوب، یکی از انواع چوبهای بومی استرالیا است. رنگ اصلی آن قهوهای مایل به قرمز است و به مرور تیره میشود. چوب اکالیپتوس عمدتا به عنوان سوخت، مصالح ساختمانی و حصار استفاده میشود. اما برخی ترجیح میدهند آن را برای طراحی پاسیو و مبلمان فضای باز استفاده کنند. زیرا چوب اکالیپتوس مقاومت بالایی در برابر آفات دارد. خود چوب نیز در برابر پوسیدگی مقاوم است.
اگرچه درخت اکالیپتوس دارای چوب بسیار قوی و بادوام است، اما برخی از گونههای آن در هنگام خشک شدن مستعد ترک خوردن هستند. برای مثال، گونه صمغ آبی برای نجاری یا حکاکی مناسب نیست.
چوب ماهون یا ماهاگونی
چوب ماهون یکی از انواع چوب است که به عنوان چوب سخت شناخته میشود. در حالی که گونههای زیادی از ماهون وجود دارند، اکثر درختان ماهون را میتوان در آمریکا، به ویژه در قسمتهای شمالی و مرکزی آن یافت. درست مانند چوب اکالیپتوس، چوب ماهون نیز دارای رنگ قرمز قهوهای است که میتوانید آن را با روغنهای مخصوص براقتر کنید.
هنگام ساخت مبلمان و یراق آلات برای خانه، چوب ماهون یک انتخاب ایدهآل است. در ضمن برخی دیگر از مهمترین کاربردهای آن شامل استفاده در کفپوشها، روکشها، نازککاری مبلمان و آلات موسیقی مانند ویولن میشود. تولید محدود، امکان تیره شدن و قیمت بالا، از جمله معایب چوب ماهگونی به حساب میآیند.
چوب چنار
منشا درخت چنار اروپاست، اما امروزه در سراسر جهان یافت میشود. این درخت به سه نوع اصلی چنار آمریکای شمالی، چنار انگلیسی و چنار خاورمیانه تقسیم میشود که هر کدام از نظر اندازه، رنگ، برگ و زیستگاه خود تفاوتهایی دارند. درخت چنار به خوبی در ایران رشد کرده و منابع تولید چوب در داخل کشور را تامین میکند.
چنار عموما برای اهداف تزئینی و به عنوان چوبی با کیفیت بالا استفاده میشود. این چوب در ساخت مبلمان، آلات موسیقی و ظروف آشپزخانه نیز به کار میرود. با اینکه چوب چنار رنگپذیر و جلا پذیر است، اما معمولا به راحتی پردازش نمیشود.
چوب نارون
چوب نارون چوبی محکم و بادوام است که جزو انواع چوب های طبیعی و سخت طبقهبندی میشود. دلیل استحکام آن در برابر ضربه و فشار، بافت در هم تنیده و پوسته آن است. رنگ چوب نارون ترکیبی از رنگهای قهوهای مایل به قرمز و کرم با نقش و نگارهای زیبا است. چوب نارون از انعطاف بالایی برخوردار بوده و انتخابی مناسب برای ساخت وسایل پر پیچ و خم محسوب میشود.
نارون چوبی محکم و سنگین با مقاومت مناسب در برابر آب و هوای مرطوب است. چوب نارون پرکاربردترین چوب در صنعت چوب به شمار میرود و در ساخت کابینت، کفپوش، پانل، مبلمان، میز و صندلی به کار میرود. نارون به انواع مختلفی از جمله نارون قرمز، سفید و ملچ تقسیم میشود. ملچ در شمال ایران میروید، چوب آن قهوهای مایل به قرمز است که تا حدودی در دسته چوبهای سرخ قرار میگیرد. ملچ دوام و استحکام خوبی در برابر ضربه و خم شدن دارد. با اینکه چوب نارون مقاومت بالایی در برابر رطوبت دارد؛ اما در برابر نم ناشی از خاک، بسیار حساس است و به سرعت پوسیده میشود.
چوب سرخدار
درختهای سرخدار میراث زنده و شاهکاری از جنگلهای طبیعی شمال ایران هستند. بنابراین چوب آنها نیز بسیار ارزشمند محسوب میشود. بخش بیرونی زرد روشن یا سفید و چوب داخلی قهوهای مایل به قرمز است. چوب سرخدار، بافتی درشت و الیافی یکنواخت دارد. این چوب نسبتا سبک بوده و قدرت چسبپذیری و رنگخوری مناسبی دارد.
از چوب سرخدار برای ساخت صنایع دستی ظریف، قلیان، مبلمان، آلات موسیقی، الوارهای ساختمانی، تیرهای چوبی و صنایع منبتکاری استفاده میشود. در موارد بسیار نادر، ممکن است هنگام کار کردن با این چوب فرد دچار آلرژی و مشکلات تنفسی، پوستی و سوزش چشم شود.
چوب گردو
چوب گردو چوبی سخت، متراکم و تیره با دانههای ریز است و به دلیل استحکام و مقاومت بالا یکی از انواع چوب نجاری محسوب میشود. چوب پس از سنبادهکاری بسیار صاف و صیقلی میشود و بافت زیبایی دارد. درخت گردوی ایرانی ابتدا در ایران وجود داشت و سپس به خاورمیانه، یونان، روم، انگلستان و آمریکا برده شد.
برخلاف چوب گیلاس، بلوط و افرا که با افزایش سن تیره میشوند، چوب گردو با گذشت زمان روشن میشود. البته این فرآیند را میتوان تا حد زیادی با پرداخت مجدد و استفاده از روغن جلا، کنترل کرد. چوب به دلیل ظاهر خاص و رنگارنگ خود، بیشتر در کارهای هنری و به عنوان انواع چوب درخت تزئینی، استفاده میشود. به علاوه، برای ساخت ظروف چوبی انتخاب بسیار مناسبی به شمار میرود.
شاید بتوان قیمت نسبتا بالای چوب گردو را تنها نقطه ضعف آن دانست. به همین دلیل بسیاری از طراحان از این نوع چوب به عنوان روکش استفاده میکنند که باعث کاهش قیمت تمام شده محصول میشود. در بین قیمت انواع چوب، گردو قیمت بیشتری دارد؛ زیرا دیرتر رشد میکند و به همین دلیل کمیاب است.
سختی متوسط گردو باعث شده است تا خراطها بتوانند به راحتی با آن کار کنند. همچنین از این چوب یا روکش چوبی گردو، برای ساخت مبلمان و میز ناهارخوری استفاده میکنند.
چوب سرو
درخت سرو یکی از مقاومترین درختان جهان است که در سختترین شرایط آب و هوایی و محیطی دوام میآورد. سرو حتی در طوفانهای شدیدی که تنه درختان بسیاری را میشکند، خم نمیشود. سرو دارای چند گونه است که عبارتاند از: سرو سیمین، سرو شیراز و سرو لاوسون.
چوب سرو نرم و سبک، بسیار محکم و بادوام است و رنگ زرد، طلایی، قهوهای و گاهی قرمز دارد. بافت یکنواخت آن در برابر حملات حشرات، آفات و قارچها مقاومت بالایی دارد و در صنایع چوب به خوبی عمل میکند. از این چوب برای نمای ساختمان و دکوراسیون داخلی استفاده میشود.
چوب سرو میتواند در مقایسه با سایر انواع چوب گران باشد، زیرا سرعت رشد آن پایین است و تقاضای زیادی دارد. البته قیمت آن ممکن است در محل بومی سرو کمتر باشد. چوب سرو به رنگ آمیزی منظم نیاز دارد زیرا در عرض چند سال به رنگ خاکستری نقرهای محو میشود.
چوب فندق
فندق در ایران به وفور یافت میشود و درختچهای است دو متری که در صورت رشد در شرایط مناسب، به ارتفاع 5 تا 6 متر میرسد. چوب فندق استحکام بالایی دارد و میتوان از آن برای ساخت میز و صندلی استفاده کرد. به دلیل ویژگیهای منحصر بهفرد چوب فندق، در ایران معمولا برای ساخت وسایل تزئینی به کار میرود.
با این حال، چوب فندق به اندازه سایر چوب های سخت مانند بلوط یا افرا در دسترس نیست و میتواند گرانتر باشد. همچنین به اندازه برخی از چوبهای سخت دیگر قوی نیست. بنابراین ممکن است برای پروژههایی که نیاز به یکپارچگی ساختاری بالایی دارند، مناسب نباشد.
چوب روسی
این چوب یکی از قدیمیترین و پرمصرفترین چوبهای موجود در بازار است که از روسیه به ایران صادر میشود. اسم دیگر این چوب نراد است و در بین فعالان صنعت چوب، به نام چوب روسی معروف است. این چوب رنگی روشن دارد و یک سری رگههای قهوهای مایل به قرمز روی آن دیده میشود. برخی از این چوبها بسیار سفید و برخی دیگر زرد هستند. سطح پوست چوب نراد یکنواخت نیست و از نظر رنگ و سختی متفاوت است.
این چوب به دلیل مقاومت بالا در برابر رطوبت، در سونای خشک و جکوزی استفاده میشود. یکی از موارد استفاده آن در ساخت گلدان چوبی است. در ضمن، دارای انعطافپذیری بالایی است که در برخی صنایع یک ویژگی خوب و در برخی دیگر ویژگی بد به حساب میآید. به عنوان مثال، چوب روسی برای مبلمان چندان مناسب نیست، اما میتوان از آن در صنایع دستی که نیاز به برش و سمبادهخوری بیشتری دارند، استفاده کرد. در ضمن، با اینکه چوب روسی استحکام بالایی دارد، ولی باید از آن بیشتر مراقبت کنید.
چوب ممرز
چوب ممرز که به نام راش سفید هم شناخته میشود، به استثنای اسپانیا و مناطق ساحلی مدیترانه، در سراسر اروپا و قفقاز گسترده است. این چوب متراکم، سخت و انعطافپذیر است. در برابر شکستن مقاومت بیشتری نسبت به بلوط دارد. از معایب آن میتوان به جمعشدگی و تمایل به ترک و تاب برداشتن اشاره کرد و ماندگاری طبیعی آن معمولا کوتاه است.
چوب ممرز یکنواخت و روشن است و به رنگ خاکستری مایل به سفید تا زرد دیده میشود. به دلیل سختی کار در ساخت چوب ممرز، به ندرت برای نجاری و مبلمانسازی مورد استفاده قرار میگیرد. از این چوب برای ساخت تختههای برش، چوب بیلیارد و کف پارکت استفاده میشود.
خرید محصولات چوبی با کیفیت و متنوع از تی تی وود
امیدواریم این مطلب برای شما مفید بوده باشد. ما در این مطلب سعی کردیم به طور کامل انواع چوب ها را بررسی کنیم و درباره مزایا و معایب هر کدام صحبت کنیم. با توجه به مشخصات آنها، میتوانید هر مدل چوب را در جای درست خود به کار ببرید. چنانچه قصد خرید محصولات چوبی مثل کنسول، جلو مبلی و شمعدان را دارید، کافیست وارد سایت تی تی وود شوید و محصولات با کیفیت و بسیار متنوع را با قیمتی مناسب خریداری کنید.